Deze week bespreekt de Gemeenteraad van Tilburg de begroting van 2015. Fractievoorzitter Joris Bengevoord pleitte vanmiddag bij de Algemene Beschouwingen voor het vergroenen van sociale woningen, roemde de plannen van het College voor het Stadsbos en benadrukte de noodzaak om bij werkzaamheden in de stad vooraf goed na te denken over de impact hiervan voor fietsers. Joris vroeg de raad om kalmte bij mogelijke incidenten omtrent bijvoorbeeld de transitie van Jeugdzorg, die per 1 januari onder verantwoording van de gemeente valt. Afsluitend deed hij een oproep naar zijn collega’s om te blijven samenwerken en waarschuwde voor het gevaar van polariserende politiek. Lees verder voor de complete tekst van Joris tijdens de Algemene Beschouwingen.

Voorzitter, Deze begroting is de eerste begroting van de nieuwe coalitie. Maar ook een uitwerking van de perspectiefnota die we in september in deze raad vaststelden, met daarin verwerkt de asociale korting van Staatssecretaris Klijnsma op onze BUIGgelden. Al eerder melde ik dat GroenLinks trots is op het coalitieakkoord, en daar zal ik u dan ook verder niet mee lastig vallen. Dat wij blij zijn met de ambities voor het stadsbos is inmiddels geen verrassing meer, evenals onze vreugde over de impulsen voor groen, cultuur en onderwijs en de egalisatiereserve om klappen op te vangen in het sociaal domein. Ook het sociaal manifest dat wij met PvdA en SP sloten lijkt gerealiseerd. Daarmee is de strijd nog niet gestreden, Groenlinks blijft knokken voor wat kwetsbaar is!

Lastig bij de begroting is dat een aantal overstijgende thema's als armoede, duurzaamheid, maar ook veiligheid nog erg verkokerd of verspreid in de begroting zijn terug te vinden. Een voorbeeld is St. Leergeld, dat nu vooral vanuit armoede wordt aangevlogen, terwijl zij ook cultuur, sport en onderwijs bedienen. Wij roepen het College op om met creativiteit en voortvarendheid met hen het gesprek aan te gaan, om zo te kunnen blijven garanderen dat kinderen in deze doelgroep ook echt mee kunnen blijven doen.

Schotten mogen ook weg tussen het armoede, welzijns en arbeidsmarktbeleid. Bram van Ojik agendeerde in Den Haag de discussie over het basisinkomen. Nu ook vorige week het D66 congres in Den Bosch heeft aangegeven het basisinkomen te willen onderzoeken, rijst de vraag hoe het college staat tegenover dit onorthodoxe idee. Zouden wij niet een Tilburgse wijk als social lab kunnen inrichten en daar dit idee verder moeten onderzoeken? Als we social innovation voor Midden Brabant op de kaart willen zetten, dan graag een pilot in Tilburg.

We staan aan de vooravond van een jaar vol grote veranderingen, vanaf 1 januari is niet de onzichtbare gedeputeerde in Den Bosch verantwoordelijk voor de jeugdzorg, maar ligt het dossier bovenop het bureau van onze wethouder Jeugd. Dit vraagt verantwoordelijkheid van het College en de organisatie, maar vraagt een even grote verantwoordelijkheid van mij en mijn 44 collega's in deze raad. En voor GroenLinks ligt daar een punt van zorg, ondanks dat GroenLinks er van overtuigd is dat Tilburg al een aantal jaren hard werkt aan een sluitende aanpak op het gebied van Jeugd, Zorg en Werk, zullen er de komende jaren absoluut zaken fout gaan. En fouten maken is menselijk en niet te voorkomen. GroenLinks hoopt dat wij als raad in staat zullen zijn om hiervan te leren, en niet direct in de afreken- en risico-regelreflex schieten. Met nieuwe bureaucratie maken we het werk voor de professionals onmogelijk.

Bij nieuwe taken horen ook nieuwe verhoudingen. Om zeggenschap bij de grote organisaties te vergroten zullen wij later dit jaar het initiatiefvoorstel Maatschappelijke Aandeelhouders indienen. De nieuwe rolverdeling tussen gemeente en burgers, het samenwerken MET de stad, AAN de stad komt wat GroenLinks betreft nog te weinig uit de verf. We moeten ophouden te denken dat we de stad dienen met een nota burgerparticipatie. Alleen door de gemeentelijke organisatie de stad in te jagen, te luisteren naar burger en naast hun te gaan staan, bereiken we de door deze coalitie zo vurig gewenste andere bestuurscultuur en versterken we de civil society. Ook op het gebied van Internationale Samenwerking KAN het anders, na vier jaar mag dit onderwerp uit de standby modus. Wij hopen in 2015 samen met de stad het nieuwe beleidskader vast te stellen en mondiale bewustwording op de agenda te zetten. Om het sociale asielbeleid van het College een steuntje in de rug te geven, vragen wij een uitspraak van de raad dat Alleenstaande Minderjarige Vluchtelingen welkom zijn in Tilburg, en dat we hen moeten ondersteunen.

Op het gebied van duurzaamheidsambities krijgt het College van ons een voldoende. Maar laten we van die zeven een negen maken! In Tilburg zijn steeds meer energiecoöperaties actief, en dat bewijst maar eens hoe het begrip duurzaamheid, geland is in Tilburg, Berkel-Enschot en Udenhout. Maar als je beter kijkt, zitten al deze coöperaties in onze sterke wijken, terwijl juist in de zwakkere wijken verduurzaming een nog groter positief effect kan hebben. Stel dat het ons lukt al de energierekening van al onze sociale woningen te laten dalen, dan geven we aan de lage inkomens een inkomensimpuls, die groter is als alles wat we ooit met het armoedebeleid kunnen bereiken. En dan heb ik het nog niet eens over werkgelegenheid of de milieuwinst.

Milieuwinst en betere luchtkwaliteit worden ook bevorderd door het invoeren van milieuzones. We vragen daarom om een onderzoek, om net als in Amsterdam en Utrecht, de milieuzones aan te scherpen zodat dieselauto's van voor 2001 geweerd worden uit onze binnenstad. Ook vragen we om middels handhaving MKB-ers te helpen met het verduurzamen van hun bedrijf. Dat levert geld en banen op voor Tilburg.

Op het gebied van afval is er nog een wereld te winnen. We zijn blij met ambities van het College hieromtrent, maar wij vragen ons af of de huidige inzet voldoende zoden aan de dijk zet. Daarom vragen wij het College naar een onderzoek naar het belonen van duurzaam gedrag middels financiële prikkels om de hoeveelheid restafval in 2018 te verminderen.

Over ons enthousiasme over het stadsbos vertelde ik al eerder, en ik voorspel u, dat zal door Tilburg omhelst gaan worden! Maar dan moeten we er niet over blijven praten. We vragen het college samen met de stad aan de slag te gaan, zodat we in 2015 ook al de eerste onomkeerbare stappen kunnen zetten.

Als laatste een groep Tilburgers die in ons hart een speciaal plekje heeft, de fietsers. Wij vragen het College speciale aandacht voor de fiets te hebben tijdens de vele bouwwerkzaamheden in de stad. Het is goed bijvoorbeeld het fietsforum vooraf bij werkzaamheden te consulteren. Daarnaast vragen we het College de mogelijkheden te onderzoeken om te komen tot fietssnelwegen bijvoorbeeld naar Gilze-Rijen of naar Waalwijk. Voor het fietsparkeren in de Spoorzone wachten wij vol spanning op het voorstel van het College. Het staat voor GroenLinks als en paal boven water dat de fietser hier sublieme voorzieningen tegenkomt. Wanneer kunnen wij de eerste uitwerking verwachten?

Voorzitter ik sluit af, 2015 wordt een spannend jaar, maar ook een jaar met kansen voor Tilburg. Om die kansen te pakken hebben coalitie en niet-coalitie elkaar nodig. De stad is niet gebaat bij een sterk gepolariseerde raad. Laten we elkaar niet bestrijden, maar samen knokken voor dat mooie Tilburg. Dat zijn we aan de stad verplicht.