Om nieuwe plannen te maken, moet eerst de balans worden opgemaakt. “De netwerkanalyse is het kijken naar het huidige verkeerssysteem van onze stad, en dit afzetten tegen alle ambities die we al hebben. Dit gaat van stedelijke projecten zoals de Spoorzone en de de Kennisas, naar woningbouw tot het aanleggen van meer groen.” Volgens de netwerkanalyse rijden er dagelijks 18.000 tot 20.000 auto’s over de cityring, terwijl maar een klein deel van de auto’s daadwerkelijk in de binnenstad moet zijn om te wonen, te werken of te winkelen. Hiermee is het een drukke verkeersader, die door de jaren heen alleen maar drukker en hierdoor onveiliger wordt. “Het ontwikkelen van de Tilburgse binnenstad was zowel een verkeersvraagstuk als een ruimtelijk vraagstuk. We wilden weten hoe we zo veel mogelijk ruimte konden creëren om de ambities en opgaven van onze stad een plek te geven. Dat kan dus onder andere door de auto’s van de verkeerde plek naar de goede plek te brengen en hiermee de binnenstad te ontlasten. De netwerkanalyse was hiermee een soort stresstest om te kijken of ons verkeerssysteem deze nieuwe plannen aankan. Conclusie: als we niets doen, dan loopt de stad vast.” 

Een plan voor de toekomst
Volgens Mario Jacobs staat de gemeente voor twee keuzes. De eerste optie is het faciliteren van de extra ruimte voor de auto’s en hiermee de stad klaar maken voor grotere verkeersdrukte. “Dit betekent dat we in ieder geval een extra rijbaan op de Ringbaan-West moeten faciliteren en met een geluidsscherm moeten werken, en daarnaast de Cityring verbreden rond de kruispunten en een eventuele extra rijbaan toevoegen. Wanneer we ruimte blijven geven aan het autoverkeer, is er echter geen ruimte meer voor stedelijke ontwikkeling en groen en holt de leefbaarheid in de binnenstad achteruit. Dit is een ontwikkeling die je niet moet willen.”
Een tweede optie is het radicaal anders denken. Hierbij wordt er nagedacht over de noodzakelijkheid van de huidige mate van autoverkeer in de binnenstad. “Als je naar de Cityring kijkt, is meer dan de helft van de auto’s die er rijden doorgaand verkeer. Verkeer dat geen bestemming heeft om te wonen, werken en winkelen in de binnenstad, kan beter op een daarvoor geschiktere plek rijden. Dit verkeer kan over de Ringbaan of andere tangenten rijden, waardoor de binnenstad beter bereikbaar wordt voor bestemmingsverkeer. Zo voorkomen we dat er binnen een aantal jaar een enorme drukte ontstaat op de cityring en het winkelend publiek de parkeergarages niet kan bereiken en inwoners van de binnenstad in de file staan om thuis te komen.”

Het plan om verkeer de ringen van onze stad beter te laten gebruiken gaat niet zonder slag of stoot. Uiteindelijk zal de Ringbaan aangepast worden om de toenemende drukte hier te kunnen faciliteren. “In de netwerkanalyse geven we aan op welk termijn welke delen van de Ringbaan en de tangenten worden aangepast om de drukte in de toekomst op te kunnen vangen en beter te spreiden.”

Een onderdeel van het plan is het vernieuwen van de Cityring, dit project moet afgerond zijn voor 2025. De 20.000 auto’s die dagelijks de Cityring passeren wordt teruggebracht naar 8.000 auto’s en de snelheid gaat naar 30 kilometer per uur. “Het terugdringen van het verkeer maakt andere plannen zoals het stadsforum mogelijk. Dit brengt ook leefbaarheid terug in de stad. Een voorbeeld hiervan is de weekmarkt op zaterdag die verplaatst kan worden naar het stadsforum.”
 

Domino-effect
Wethouder Jacobs spreekt hier over het domino-effect, zoals dit ook beschreven werd in het Brabants Dagblad. Dit houdt in dat het beter leiden van het verkeer dat nu via de binnenstad gaat, ruimte creëert voor andere plannen. Wanneer de Paleisring rustiger wordt, zal het stadsforum voor het stadhuis een rustige en groene plek worden. Hierdoor kan de weekmarkt verplaatsen en biedt dit ruimte voor Koningswei om te vergroenen en nieuwbouw te plegen. “Wanneer er nieuwbouw gepleegd wordt, biedt tot ook weer ruimte voor andere plannen. Een van die plannen is het doorbreken van het Koningsplein naar Piushaven. Hierdoor zal er een lange verbinding zijn van Stadsforum, naar Koningsplein, naar Piushaven en zelfs door tot Moerenburg.” De eerste stappen moeten nog gezet worden door middel van het realiseren van het stadsforum. Echter, de positieve effecten van het juist leiden van het autoverkeer moet de komende jaren al zicht- en merkbaar worden. 

De mobiliteitsaanpak begint met het aanpakken van de Cityring; van 50 km/h naar 30 km/h en van twee banen naar een baan. Later volgt de verbetering van de Noord-Oost Tangent en de Burgemeester Baron van Voorst tot Voorstweg die vanaf 2030 een deel van de ‘nieuwe binnenring’ moet vormen. 

Het verplaatsen van de drukte naar andere wijken is voor Mario Jacobs geen vrees. “Er zijn nu zoveel verschillende plekken waar auto’s vandaan komen, die de Cityring passeren, dat ze in het nieuwe scenario ook andere routes kiezen. De gemeente schat in dat andere straten niet overbelast gaan worden. Wel gaan we voor de zekerheid monitoren in de omliggende wijken, om gelijk te kunnen ingrijpen wanneer er toch verkeersdrukte ontstaat.” 

Meerdere wegen leiden naar Tilburg
De plannen van de gemeente die beschreven staan in de Netwerkanalyse reiken verder dan alleen het aanpakken van het autoverkeer. De netwerkanalyse kan gezien worden als een auto-agenda, die aangevuld wordt met een fiets- en loopagenda, om gezamenlijk het complete mobiliteitsplan te vormen. Toch levert het plan voor het autoverkeer ook veel voordelen op voor bezoekers die op andere manieren de binnenstad willen bereiken. “De auto neemt zoveel ruimte in, dus als je het autoverkeer slim aanpakt, win je veel ruimte. Door het doorgaande verkeer weg te halen, creëer je juist meer ruimte voor voetgangers, fietsers, groen, wonen en economische ontwikkeling.”

De binnenstad moet goed bereikbaar blijven, dus ook met het openbaar vervoer. Vandaar dat de gemeente in gesprek is met Arriva over hoe er slim omgegaan kan worden met het vervoer in de binnenstad. “Iedereen moet de keuze hebben hoe naar de binnenstad te reizen; te voet, fietsend, met de auto of juist met het openbaar vervoer. Een eventueel plan is het inzetten van kleinere bussen in de binnenstad. Op die manier kunnen we ook gebruik maken van elektrische bussen.” 

Definitieve plannen
Echter, de progressieve plannen van de gemeente zijn nog niet definitief. De raad stemt in januari over de plannen van de gemeente, maar er is ook nog een inspraakavond voor bewoners. Toch blijft Mario Jacobs erg enthousiast over de plannen voor Tilburg. “Alles kan nog, want de raad is de baas. Maar ik heb er vertrouwen in dat er een goede analyse ligt en dat de nieuwe plannen de stad toekomstbestendig maakt. Zo volgen we het voorbeeld van Eindhoven, Breda, maar ook van Barcelona, München en Parijs. Steden die hun binnenstad van meer kwaliteit voorzien door het weghalen van doorgaand verkeer. 

Meer informatie over de netwerkanalyse is te lezen in de Netwerkanalyse.

Of bekijk de video over de plannen van de gemeente en het doorgeleiden van het autoverkeer.