Voorzitter,  

GroenLinks ziet hier een perspectiefnota die ook daadwerkelijk perspectief biedt. Een beeld vanuit het college dat richting geeft en waarbij we zien dat er oog is voor een goede overdracht naar een nieuwe periode. We leven in een tijd waarin de wereld wankelt. Waar grote zekerheden over klimaat, bestaanszekerheid, zorg en wonen niet langer vanzelfsprekend zijn, bouwen wij in Tilburg door.  

Doordacht, met lef en liefde voor Tilburg en haar Tilburgers. Deze perspectiefnota is niet enkel een papieren werkelijkheid, het is een belofte aan de mensen die in de ochtend de straten schoonmaken, aan de kinderen die niet altijd een gevulde broodtrommel hebben en aan ouders die zich afvragen of er later iemand is die voor hen kan zorgen. Aan iedereen die gelooft dat Tilburg meer kan zijn dan een optelsom van regels, cijfers en stenen.  
 
In die tijd een perspectiefnota waarbij brede welvaart de leidraad is. Dat betekent keuzes maken voor een stad waarin mensen nú en in de toekomst goed kunnen leven, Het streven is een hoge levenskwaliteit in onze stad die niet ten koste gaat van natuur, mensen, elders of van toekomstige generaties en waarbij iedereen mee kan doen, Sociaal en duurzaam, beide in samenhang en niet tegen elkaar weg te strepen. 
 
Voorzitter, Het rapport ‘Advies Deskundigencommissie Hervormingsagenda Jeugd’ laat weinig aan de verbeelding over: gemeenten kunnen de jeugdzorg niet langer bolwerken als het Rijk niet over de brug komt. Ook speelt er een tekort aan zorgprofessionals die de kwaliteit en continuïteit van de zorg onder druk zet. Als we blijven doormodderen, zijn het de kinderen die zorg nodig hebben, die de prijs betalen. 

GroenLinks is van mening dat in ieder zorglandschap dat geschetst wordt de specialistische zorg beschikbaar blijft voor hen die dat echt nodig hebben. In deze perspectiefnota zien we daarvan de een goede aanzet. Investeren in de sociale basis, het versterken van de gemeenschap in de wijken met vroegtijdige en laagdrempelige ondersteuning. We juichen dit toe. 

Wel lezen we dat  
De verordening gaat bepalen welke route gelopen moet zijn per ondersteuningsaanbod voordat een inwoner een doorverwijzing naar individuele gespecialiseerde zorg krijgt. We horen graag van het college hoe we de deur openhouden voor maatwerk en hoe we zorgen voor korte geleiding door het zorglandschap. 
 
Ook GroenLinks is realistisch en weet dat het grote gebrek aan zorgprofessionals het nodig maakt om minder afhankelijk te worden van gespecialiseerde zorg. We onderstrepen dan ook de noodzaak van de beweging naar laagdrempelige ondersteuning dichtbij. GroenLinks wil ook daarbij betrokkenheid van de raad, maar ook een college die de deur openhoudt, juist wanneer het spanend wordt.  Want waar de perspectiefnota het heeft over “blijven claimen van meer individuele zorg”, horen wij de vraag om de juiste hulp op de juiste plek en die, voorzitter, die moet beschikbaar zijn en dat is ook waarom deze beweging noodzakelijk is, ook al is het geen eenvoudige opgave. Vertrouwen en maatwerk! 
 
En die versterkte gemeenschap, waar we het over hebben, die vraagt om investeringen. In sport, cultuur en bestaanszekerheid. Met een motie die oproept tot een jongerencentrum in West, zetten we hier nog een plus op. Al zetten we in Tilburg hierin al hele mooie stappen als je denkt aan de cultuurcoaches, de investeringen voor het schoolontbijt en de bredere inzet op kansengelijkeid.  En daar mogen we terecht trots op zijn. Het zijn investeringen die niet enkel gaan om bestaanszekerheid, maar ook om het bouwen aan een stad met gelukkige Tilburgers waar je gezond en gelukkig kan opgroeien.  
 
Naast het bouwen aan de sociale stad, bouwen we ook aan een duurzame stad waar het prettig wonen is. We zetten een serieuze stap met het Fonds stedelijke ontwikkeling, waarbij we Tilburg laten groeien, zonder kwaliteit van leven uit het oog te verliezen. Geen lapmiddelen en alles incidenteel oplossen, maar doordachte keuzes en flinke investeringen voor de lange termijn. Voor meer woningen, meer voorzieningen, meer natuur en een goede infrastructuur. Laten we deze koers de komende jaren vasthouden én verankeren. Wel vraagt de overgang naar deze nieuwe systematiek aandacht. Wat kan Tilburg bijvoorbeeld leren van steden als Utrecht en Rotterdam die een systematiek gebruiken waarbij toekomstige resultaten zoals de inwonersgroei worden meegenomen in afweging over investeringen in onze stad?  We willen als raad goed bij deze ontwikkeling betrokken worden, zowel vooraf als in monitoring. Kan het college hierop reageren? 
 
We steunen het idee dat deze aanpak ook breder kan worden toegepast, bijvoorbeeld in de strijd tegen de klimaatcrisis. We ontvangen dan ook graag een breder inzicht op financiële vraagstukken bij verschillende investeringen.  
 
Daarover gesproken: we hebben onze klimaatdoelen geactualiseerd en het college werkt aan een aanvullend plan van aanpak om die doelen te behalen. Dit duurt eerlijk gezegd wat langer dan we hadden gehoopt en verwacht. De klimaatcrisis wacht niet! We vragen daarom aan het college waarom een toelichting nog ontbreekt. En of we in de begroting wel een financiële vertaling mogen verwachten. Hoe waarborgen we dat we het tempo waar blijven maken? Want ambitie zonder middelen, is slechts een wens. Graag een toelichting vanuit het college.  
 
Voorzitter, we bouwen aan een stad die groeit. Maar groei mag nooit enkel in vierkante meters worden gemeten. Houden we bij die ontwikkeling ook voldoende oog voor ontmoetingsplekken, stadsnatuur, huisartsenzorg, kinderopvang en sportvoorzieningen? Meer woningen betekent meer inwoners en meer nieuwe vragen. Kan onze verdichtingsopgave nog slimmer worden aangepakt? Hoe reageert het college op de oproep van huisartsen om meer faciliteiten voor huisartsen in onze opgaven mee te nemen.  
 
Na vijf minuten praten heb ik het namens GroenLinks gehad over Tilburgers, zorg, geld en stenen, maar nog niet over water. Want voorzitter, het gaat ook steeds vaker over water, omdat het steeds crucialer wordt. Vorig jaar is hier een motie ingediend (zonder water geen later) en deze is voortvarend opgepakt onderzoeken lopen en voor ons gevoel worden er, hier in huis, echt stappen gezet. Ziet het college ook kansen om hierover naar buiten toe te communiceren met organisaties, inwoners en bedrijven en kan dat is samenwerking met het waterbedrijf en de waterschappen? 
  
Tot slot voorzitter, komt GroenLinks met nog twee moties. Een over groene daken en geveltuinen om onze stad groener en koeler te maken. En een motie over buurtvoedselbossen die plekken worden waar natuur, voedsel, gemeenschap en educatie samenkomen.  
We zijn trots op wat we in deze gemeente de afgelopen jaren daadwerkelijk doen. Maar we zijn ook kritisch: we kunnen niet alles waarmaken. We lezen in bijna alle stukken terug dat er sprake is van arbeidskrapte of dat landelijke regels of financiering de Tilburgse ambitie beperkt.  De vraag die dat oproept is hoe kunnen we een meer aantrekkelijk en inclusiever werkgever zijn en hoe houden we talenten voor de stad ook in de stad?  We roepen het college op om samen met de raad het gesprek te voeren over realisme en ambitie.  

Tenslotte voorzitter, In deze -kitti kotti- en Pride maand wil GroenLinks benadrukken dat we een inclusieve gemeente zijn en de strijd voor gelijkwaardigheid is nog niet gedaan. Daar moeten we kritisch op blijven want inclusie is een werkwoord. 

Dank u wel voorzitter.
Fractievoorzitter René Spieringhs