Op maandag 5 oktober organiseerde GroenLinks Tilburg een themabijeenkomst over luchtkwaliteit in wijkcentrum de Nieuwe Stede. Doel van de avond was om zowel inwoners van Tilburg als de lokale politiek te informeren over luchtvervuiling in de stad en de effecten hiervan op de gezondheid.
Edwin Weijtmans, projectleider van het Brabanste programma luchtkwaliteit in de provincie leidde de avond in waarbij hij uitlegde wat luchtvervuiling eigenlijk is en wat je hier tegen kunt doen. De stoffen die het meest voorkomen en schadelijk zijn voor de gezondheid zijn fijnstof en stikstofdioxide. Met name fijnstof is schadelijk omdat het lonkanker, astma en dichtslibbende aderen kan veroorzaken. Edwin noemt als voornamelijke bronnen het verkeer, landbouw en de industrie. In Tilburg zijn vooral de Hart van Brabant laan en de Ringbaan West berucht wat uitstoot betreft. Voor fijnstof gelden Europese normen, die minder streng zijn dan de nomen van de World Health Organization (WHO). Ook voor stikstofdioxide gelden sinds 2004 normen, die helaas nog steeds ernstig overschreden worden. Naar aanleiding hiervan werd in Nederland het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) ingesteld. Omdat de Europese normen nog lang niet overal in Nederland gehaald worden is het programma verlengd t/m 2017.
De gemeente Tilburg ontwierp een luchtkwaliteitsplan voor 2005-2010, Tilburg klaart de lucht. Er is inmiddels een milieuzone binnen de ringbanen ingesteld en bussen rijden op aardgas. De city ring is mede vanwege het verbeteren van de luchtkwaliteit aangelegd. Op provinciaal niveau is de Health deal overeengekomen, een samenwerkingsverband tussen provincie en gemeenten, waarbij er een koppeling wordt gemaakt tussen milieu en volksgezondheid. Het recentelijk bekend geworden gesjoemel met stikstofdioxide uitstoot door Volkswagen zal hopelijk het nemen van concrete maatregelen versnellen.
Eric de Groot, arts en tweede spreker van de avond houdt zich voornamelijk bezig met de effecten van luchtvervuiling op hart- en bloedvaten. Eric haalt een onderzoek uit het Ruhrgebied aan waaruit blijkt dat wonen op minder dan 50 meter van de snelweg de kans op aderverkalking vergroot. "Fijnstof en roet dringen door tot de longblaasjes en komen zo in het bloed terecht. Bovendien worden het hart en het zenuwstelsel aangetast." Hij is in die rol ook betrokken bij Aireas, een burgercoöperatie in Eindhoven die zich inzet voor verbetering van de luchtkwaliteit. In de binnenstad van Eindhoven hangen sinds twee jaar 35 AirBoxen die permanent de kwaliteit van de lucht meten op fijnstof en ozon. Ook werd bijvoorbeeld tijdens de Marathon van Eindhoven hartslag, stressgehalte en bloedvaten onderzocht bij deelnemers en hun partners. Het uiteindelijke doel is een groep van 4.000 mensen te onderzoeken, naast de luchtmetingen. Door gegevens te combineren komt er meer duidelijkheid over de samenhang tussen luchtkwaliteit en gezondheid.
Tijdens het tweede deel van de avond vond er een gesprek plaats tussen lokale politici Jakob Borgesius (VVD) en Ron Cremers (GL) en de aanwezigen in de zaal, aan de hand van drie stellingen:
- Tilburg dient strengere normen te hanteren voor luchtkwaliteit
De overgrote meerderheid van de aanwezigen is vóór, de nu conctraties vervuilende stoffen binnen de nu gestelde normen zijn nog steeds niet goed voor de gezondheid.
- Om de luchtkwaliteit in Tilburg te verbeteren moeten de maatregelen in de bestaande milieuzone aangescherpt worden.
Een kleine minderheid is tegen. Zullen oldtimers bijvoorbeeld ook onder deze maatregelen vallen? Er wordt vanuit de zaal gepleit voor meer groenvoorzieningen en gratis openbaar vervoer.
- De gemeente moet actiever communiceren over oorzaken en gevolgen van de tilburgse luchtkwaliteit.
Een kleine minderheid stemt tegen.Sommigen vinden dat de gemeente geen belerende rol zou moeten hebben.
Na afloop van de avond was er nog volop tijd voor de aanwezigen om in gesprek te gaan met de sprekers en aanwezige politici over het thema luchtkwaliteit. GroenLinks Tilburg kijkt terug op een informatieve avond met veel ruimte voor vragen en interactie. Goed om te zien dat bezorgde burgers uit diverse wijken van Tilburg, veelal wonend in de buurt van drukke wegen ook het wijkcentrum wisten te vinden. De kennis die tijdens deze avond is opgedaan zal meegenomen worden in aanloop naar een initatiefvoorstel in de raad over dit thema.
De presentaties gehouden door Edwin Weijtmans en Eric de Groot zijn op te vragen via: fractiemedewerkergl@gmail.com