Op 2 maart vinden de Provinciale Statenverkiezingen plaats. Voor Brabant liggen er grote uitdagingen in het verduurzamen en vergroenen van de economie, terwijl de provincie ook staat voor een enorme bezuinigingsoperatie. Hoe zijn deze zaken met elkaar te verenigen? GroenLinks nodigde een vijftal politici, deskundigen en betrokkenen uit om onder leiding van oud-wethouder Gon Mevis met elkaar in discussie te gaan over de groene provincie Noord-Brabant. GroenLinks Kamerlid Bruno Braakhuis, kandidaat-lid voor de Provinciale Staten Theo Bouwman (GroenLinks, nummer 3 op de lijst), Arriva-manager Kees van de Wouw, Maarten Dullaert van Fujifilm en Martin Eijkelhof, programmamanager Proeftuinen Schoon Brabant bij de provincie, beschouwden ieder vanuit hun eigen invalshoek de mogelijkheden van een duurzame (Brabantse) economie.

Ethisch reveil
Na de introductie van het onderwerp door Gon Mevis bijt Bruno Braakhuis het spits af. Bruno Braakhuis is Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Duurzaamheid gaat over meer dan milieu. Bij duurzaamheid gaat het over de wijze waarop wij iets zo regelen dat het voldoet aan  de eisen van milieu, klimaat, mensenrechten, eerlijke handel. Maar hierboven staat nog de vraag naar het moreel ethisch besef en moreel ethisch juist handelen. Het gaat erom dat een bedrijf het eigen fatsoen ontdekt. Dit moet het bedrijfsleven zelf ontdekken. Het is niet de bedoeling om een wijsvinger op te steken, maar ondernemers te stimuleren tot nadenken, en een appèl te doen op hun fatsoen om goed te willen handelen. En het geldt ook voor ons als consument. Denk bijvoorbeeld aan Icesave, ook wij zoeken de hoogste rente, wetende dat dit eigenlijk niet kan.

De overheid kan zorgen voor goede randvoorwaarden voor bedrijven die de overstap willen maken naar een meer duurzame productie. De overheid moet in elk geval zorgen voor een gelijk speelveld. Een bedrijf dat duurzaam produceert moet geen hogere kosten hebben dan een het milieu belastend bedrijf. De overheid kan bedrijven die duurzaam produceren minder belasten of vervuilers juist extra belasten. Bruno zou daarnaast graag zien dat bedrijven ook rekenschap afleggen over hun maatschappelijk presteren.  Dat zou eventueel kunnen via de code Tabaksblat.

New green deal?
Theo Bouwman staat nummer drie op de lijst van GroenLinks voor de provinciale verkiezingen.  Hij gaat in op de vraag wat verduurzaming van de economie oplevert aan groene banen. Kunnen we de crisis oplossen door een ‘new green deal’?

Hij noemt als voorbeeld OTB Solar Best. Dit bedrijf bouwt machines. Het bedrijf hield zich bezig met  ‘groene’  vraagstukken vanuit de dagelijkse bedrijfsvoering, zoals besparen van energie omdat het ook kosten scheelt. Deze insteek vanuit de dagelijkse bedrijfsvoering is prima, maar echte verduurzaming vraagt nog wat meer. OTB Solar Best heeft een overstap gemaakt naar de productie van machines voor de productie van zonnepanelen. Het bedrijf is hiermee onderdeel geworden van de eco-industrie.  Er is hierbij niet zozeer sprake van groei van werkgelegenheid maar van substitutie. De machinebouwer doet nog steeds hetzelfde, alleen voor een ander product.

De provincie Brabant investeert in duurzaamheid en concentreert zich op zonne-energie, biobased energy en slimme netwerken. “Maar dit mag een tandje hoger”, vindt Theo Bouwman. De gelden verkregen uit de verkoop van Essent moeten voor een groot deel naar duurzame energieprojecten. Theo Bouwman ziet aanzetten voor een duurzame economie bij bedrijfsleven en bij provincie. Maar we moeten wel blijven doorpakken.

Van consequent fout naar inconsequent goed.
Maarten Dullaert is staff director bij Fuji. Hij geeft aan dat Fuji een vies vuil chemisch bedrijf was, maar als snel doorkreeg dat je zuinig moet zijn op schoon water en schone lucht. Binnen  Fuji is er veel aandacht voor duurzaamheid. Het is bovendien voor een bedrijf noodzakelijk  geworden om bezig te zijn met duurzaamheid, anders gaat een bedrijf het niet redden. Was de chemische industrie voorheen een deel van het probleem, nu is het een deel van de oplossing.  Maarten Dullaert ziet een beweging van ‘consequent fout’ naar ‘inconsequent goed’ handelen.

Fuji is bezig met het plaatsen van een aantal windmolens waarmee het bedrijf voorziet in 20% van de eigen energiebehoefte. Fuji is ook betrokken bij een biogasinstallatie. Fuji Tilburg wil hiermee als duurzame productielocatie op de kaart blijven staan.
Als  zorgpunt heeft Dullaert de werkgelegenheid. Technologische ontwikkelingen, die vaak goed zijn voor het milieu, zijn niet altijd goed voor de werkgelegenheid.

Duurzaamheid als overlevingsstrategie
Kees van de Wouw is manager bij vervoerder Arriva. Een openbaarvervoersbedrijf opereert op een vechtmarkt. Voor Arriva is duurzaamheid een overlevingsstrategie. Openbaar vervoer heeft in Nederland maar één klant: de overheid. Als je de concessies van nu vergelijkt met de vorige concessie dan is het grote verschil het milieu, er wordt vooral ingezet op het verlagen van de CO2-uitstoot. Als een bedrijf een concessie wil winnen dan moet het bedrijf zich verdiepen in milieumaatregelen.  Arriva is in Den Bosch gestart met een project van drie elektrisch aangedreven stadsbussen. Voor dit project is drie jaar geld. Het is een samenwerking tussen  de provincie, Arriva, gemeente Den Bosch, het bedrijf All Green Vehicles en Conductix. Arriva wil vooral leren van dit project. Het helpt het bedrijf om op termijn concessies te winnen, en als bedrijf te kunnen blijven bestaan. Daarnaast investeert Arriva bij dit project in training van de chauffeurs.

De overheid kan steun bieden met haar concessievoorwaarden. De termijn van de concessie is nu te kort om de investeringen af te schrijven en dit maakt de concessie duurder. Daarnaast zijn de concessies zo dicht getimmerd, dat er geen ruimte meer is voor flexibiliteit en vernieuwing.

Schoon Brabant
Martin Eijkelhof is programmamanager Proeftuinen bij de provincie Noord-Brabant. De provincie wil duurzaamheid en innovatie stimuleren. Dit doet zij met de zogenaamde proeftuinen. Hierbij werkt de provincie samen met partners. Het genoemde project van Arriva is zo’n proeftuin. De provincie zit niet direct aan bij de bestuurstafels van bedrijven, maar zij kan wel duurzaamheid en samenwerking stimuleren. Er zijn volgens Martin Eijkelhof nog diverse kansen. Hij noemt als voorbeeld bedrijven die gebruik maken van de restwarmte van andere bedrijven. De provincie kan dergelijke verbindingen stimuleren.

Minder regelgeving, meer creativiteit
De overheid kan op verschillende manieren een bijdrage leveren aan een duurzame economie. De regelgeving kan eenvoudiger.  Daarnaast kan de overheid meer stimuleren. Theo Bouwman denkt bijvoorbeeld dat de provincie Noord-Brabant het gebruik van zonnecollectoren bij particulieren kan stimuleren. GroenLinks Brabant wil dat 200.000 gezinnen in staat worden gesteld om zonnecollectoren aan te schaffen. Kees van de Wouw pleit voor meer creativiteit, onder andere in de concessies, zodat er meer mogelijk is. Bruno Braakhuizen geeft aan dat de overheid betrouwbaar moet zijn. Een nieuw kabinet draait soms regelingen ook weer terug. Dat is nadelig voor investeringen en zet continuïteit onder druk.

De avond stond onder leiding van Gon Mevis. Improvisatie theatergroep Rataplan zorgde voor de afsluiting van de avond.

 

Verslag: Anja van de Westelaken