Vandaag bespreken we de begroting voor 2022 en verder. Zag het er financieel met de perspectiefnota nog wat somber uit, gelukkig is er weer flink wat financiële armslag voor de toekomst. Complimenten ook aan iedereen die een rol heeft gespeeld in de gesprekken met het rijk om tot eerlijker middelen voor de jeugdzorg en het gemeentefonds te komen. Zorgen dat Den Haag weet wat er speelt, blijkt na een lange adem verschil te kunnen maken.
En dat is belangrijk want ondanks dat we met deze begroting onze laatste ambities uit het bestuursakkoord kunnen verzilveren, zijn de grote transities nog lang niet af: de woonopgave, de opgave voor meer duurzame energie en warmte, de vergroeningsopgave en de fysieke en sociale doorbraken die we willen realiseren in de kwetsbare wijken. Wat er op dit vlak in de afgelopen periode allemaal gang is gezet door dit college en de gemeentelijke organisatie, daarover zijn oprechte complimenten op zijn plaats.
Zoals het artikel onlangs in het Brabants Dagblad over het sociale dna van de stad mooi verwoordde: “Of je nou in de bijstand zit, dakloos raakt of je land bent ontvlucht, je kunt maar beter in Tilburg aankloppen.” Binnenkort worden er ruim 200 statushouders opgevangen en de bereidheid vanuit de wijk om te helpen is hartverwarmend. En we zijn trots dat we ondanks tekorten de afgelopen periode hebben durven investeren in meer impact met ons sociaal beleid. De diverse experimenten met een mensvriendelijke bijstand zijn hier een mooi voorbeeld van.
En óók binnen het fysiek domein is er volop geëxperimenteerd met verbeteringen. We hebben de afgelopen periode gemerkt dat zowel voor het sociale als fysieke domein, maar ook in ons cultuurbeleid geldt: Als we in deze gemeente tegen een muur opbotsen, draaien we niet om, maar kijken we hoe we erover heen kunnen komen. Nogmaals, deze mentaliteit en het werk wat ermee verzet wordt, dat is echt een zeer groot compliment waard.
Nu een blik naar de toekomst, want als gemeente groeien we richting 2040 met zo’n 36.000 inwoners, er moeten maar liefst 25.000 woningen bij. Focus hierbij ligt op het centrum, Kenniskwartier, Stappegoor, en ook Tilburg Noord, Kanaalzone en de dorpen. Zorgvuldige ontwikkeling maar ook voldoende tempo is hierbij belangrijk. Hoe realiseren we voldoende passende, betaalbare en duurzame woningen binnen de grenzen van onze stad en dorpen?
En hierbij zijn er géén gemakkelijke keuzes. Meer inwoners betekent meer dynamiek, meer reuring, maar ook: méér benodigde banen, méér mensen die van A naar B willen reizen, meer behoefte aan een fijne, autoluwe en groene omgeving. Hoe maken we al die wensen (die soms tegenstrijdig zijn) passend en hoe betrekken we onze inwoners hierbij? We ontkomen er niet aan met elkaar soms scherpe keuzes te maken of functies te combineren. Een mooi voorbeeld hiervan vinden we de plannen voor een openbaar Stappegoorpark met een semi-openbare atletiekaccomodatie, waar we binnenkort over besluiten.
En voor GroenLinks is een groene en klimaatadaptieve inpassing bij al deze plannen absoluut uitgangspunt. We kijken dan ook uit naar de “Stadsnatuurkaart 2040” en de plannen voor borging van natuurinclusief bouwen en duidelijke ecologische randvoorwaarden. Goed ook dat er in deze begroting middelen zijn gereserveerd om van de cityring een groene parkeerring te maken, met een groen stadsforum en groene koningswei waar een flink aantal betaalbare huurwoningen gaan komen. Want wonen in de binnenstad, is in Tilburg niet alleen maar voor de happy few.
Ook gaan we binnenkort aan de slag met de transitievisie warmte. Een belangrijk vraagstuk dat ook onder de aandacht is gebracht door onze inwoners verenigd in de Tilburgertafel is hoe we onze inwoners met een smalle beurs mee laten profiteren van goed geïsoleerde, comfortabele, duurzaam verwarmde huizen? Met de hoge gasprijzen extra urgent om hier als gemeente werk van te maken, óok op korte termijn met laagdrempelige regelingen. Daar praten we in december graag verder over.
GroenLinks vindt het ook terecht dat er de komende jaren extra middelen beschikbaar komen voor de wijken Noord, West, en Groenewoud. Want we willen geen stad zijn waar de verschillen in bestaanszekerheid en gezondheid steeds groter worden. Goed hoe hier sociale verbeteringen en ingrepen in de openbare ruimte hand in hand gaan. We vragen het college ook de bestaande initiatieven hier nadrukkelijk bij te betrekken. Zij staan in sterke verbinding met de buurt, kennen de inwoners, geven hun talenten alle ruimte en hebben tegelijkertijd oog voor de problemen die er spelen. Er zijn zóveel impactvolle initiatieven, benút ze, want ze spelen met hun netwerken een enorm belangrijke rol in het versterken van de sociale basis.
En GroenLinks heeft de wens voor méér investeren in preventie en sociale basis nooit losgelaten. Omdat we erin gelóven dat dit ergere problematiek op allerlei fronten kan helpen voorkomen. Met deze begroting worden woorden nu omgezet in daden. Er worden extra middelen vrijgemaakt voor ontmoeting in de wijken, de weerbaarheid van jongeren, en informele opvoedondersteuning voor gezinnen. Een sterke, verbonden samenleving begint met een sterke basis: dat je altijd een helpende hand of een luisterend oor in de buurt mag vinden.
En ook voor de natuur is een sterke basis belangrijk. Goed om te lezen dat de 3 stadsregionale parken, Moerenburg-Koningshoeven, Stadsbos013 en Landschapspark Pauwels worden doorontwikkeld. Natuurontwikkeling blijft hier voorop staan, met ruimte voor recreatie en ontspanning. Er zijn mooie plannen voor een waterlandschap Pauwels en een verbeterde toegankelijkheid vanuit de wijk Tilburg Noord door aanleg van wandel en fietspaden. Al met al leggen we in Tilburg maar liefst 225 hectare nieuwe natuur aan (nieuwe en onlangs gerealiseerde plannen). En dan is de vergroening van de binnenstad en wijken nog niet eens meegerekend.
Ook zijn we blij met de extra inzet op speelplekken in de openbare ruimte. Want een omgeving die uitnodigt tot bewegen en ontmoeten levert een onmisbare bijdrage aan het geluk en de gezondheid van onze inwoners. Er komen beweegvoorzieningen en activiteiten, bankjes om op te zitten, groen, schaduw en waterberging. Dát noemen we integraal werken aan gezondheid en GroenLinks kijkt ernaar uit om dit steeds vaker terug te zien.
Dat brengt me meteen bij een aantal vragen aan het college. Allereerst over de vergroening van schoolpleinen. De gemeente en de scholen hebben een mooie prestatie geleverd door maar liefst 51 van de 63 basisschoolpleinen te vergroenen. We horen dat de subsidies gestopt zijn. Kan het college aangeven wat er mogelijk is om vanaf 2022 naar die 100% groene schoolpleinen toe te werken, want we lezen hierover niets terug over in de begroting. Graag een reactie.
Een ander belangrijk aandachtspunt is toegankelijkheid. In een stad waarin iedereen meetelt en mee kan doen, horen de gemeentelijke gebouwen toegankelijk te zijn. Inmiddels geldt dat voor 75% van de gebouwen. We lezen in de begroting dat er begin volgend jaar een plan van aanpak komt voor de laatste 25% GroenLinks vindt het belangrijk dat we dan meteen aan de slag kunnen. Kan het college ons toezeggen dat in 2022 al de eerste hand zal worden gelegd aan de uitvoering en dat zij, mocht hier extra budget voor nodig zijn, tussentijds met een voorstel naar de raad komt? Graag een reactie.
Ook op het vlak van inclusie wil GroenLinks benoemen dat we op de goede weg zijn, maar we er nog niet zijn. We zijn blij dat met de nieuwe beleidsnota inclusie waarin onder andere de expertisefunctie voor emancipatie van vrouwen structureel geborgd is. Ook op het vlak van culturele diversiteit is nog een wereld te winnen en we roepen het college op hierin snel stappen te gaan zetten en het goede voorbeeld te geven met meer diversiteit binnen de gemeentelijke organisatie, ook aan de top.
Een laatste punt van zorg is de voorziene mestfabriek in het gebied boven Tilburg Noord. We vragen de wethouder hier nogmaals alles op alles te zetten dit af te wenden en druk te blijven zetten bij provincie. We horen graag of er nieuwe ontwikkelingen zijn
Tot slot kondigen we nog 2 moties aan die ik nu kort toelicht.
Volwassenenfonds Sport & Cultuur: Voor nog teveel mensen is deelname aan sport/cultuur niet mogelijk omdat ze het niet kunnen betalen of niet in aanmerking komen voor bestaande regelingen. Wij willen laten uitzoeken of dit fonds dat ook in andere gemeenten ingezet wordt, daarin verschil kan maken.
Nog eentje op vlak cultuur: In de Reeshof is behoefte aan extra ruimte voor culturele activiteiten en cultuuronderwijs. Met een motie vragen we het college om ook deze behoefte nadrukkelijk mee te nemen bij het uitwerken van een voorstel voor een presentatielocatie in dit stadsdeel.
Voorzitter, ik rond af. We zien groene en sociale verbeteringen in Tilburg steeds vaker hand in hand gaan. Die lijn doortrekken maakt onze gemeente steeds mooier. Sámen hebben we het voor elkaar gekregen onze ambities uit het bestuursakkoord uit te voeren of in gang te zetten. De begroting die we nu achterlaten biedt goede aanknopingspunten en een gezond huishoudboekje voor een volgend bestuur om op verder te bouwen.
Wij wensen een volgend bestuur toe deze ingezette verbinding tussen groen en sociaal te kunnen doorzetten en versterken in de volgende periode.
Niet omdraaien als het tegenzit, of als Den Haag niet meewerkt, maar blijven werken aan wat wél kan voor een gezond en gelukkig Tilburg.