Als GroenLinks zijn we blij met de plannen die het stadsbestuur in petto heeft voor Tilburg, Berkel-Enschot, Udenhout en Biezenmortel. Tilburg is een gemeente die volop in ontwikkeling en in de groei is. Voor GroenLinks betekent dat die groei duurzaam, verantwoord en rechtvaardig is. We bouwen woningen in de bestaande stad, vergroenen de leefomgeving en investeren in een stad waar alle Tilburgers zichzelf kunnen zijn en mee kunnen doen.
Lees hieronder de spreektekst die fractievoorzitter Evelien Kostermans heeft uitgesproken tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen:
Voorzitter,
Als stad staan we voor grote uitdagingen, voldoende woningen, het mobiliteitsvraagstuk, de bekostiging van de juiste zorg, en dat alles terwijl we ook de klimaatcrisis in onze stad terecht hebben uitgeroepen. Toch is het zo, dat het rijk alle gemeenten vanaf 2026 in financiële zin laat bungelen. De aanloop naar een nieuwe financieringssystematiek in 2027 wordt dan ook spannend.
Maar we zien ook dat dit college een duidelijke en heldere strategische koers kiest. En dat kan gelukkig ook, omdat we een financieel gezonde gemeente zijn. GroenLinks staat achter deze strategie die wat ons betreft recht doet aan een stad volop in ontwikkeling en tegelijkertijd een duidelijk signaal afgeeft richting rijk. Dat betekent voor nu een nadeel in de jaren 2026 en 2027 (van max 11 miljoen) accepteren, maar wel de eerste 2 jaren (‘24/25) sluitend maken.
Beleidsintensiveringen worden in de begroting bekostigd met de fondsen, een balans tussen oud beleid inruilen voor nieuw beleid, en een beperkte stijging van de woonlasten vanaf 2024. Hiermee laten we de tekorten niet te ver oplopen, ook daar kunnen we als GroenLinks volledig achter staan.
Voorzitter, dan nu over naar de inhoud die voor GroenLinks. Goed dat er zichtbaar wordt gewerkt aan duurzame en verantwoorde groei.
Dat is voor GL een belangrijk punt. We moeten meer woningen bouwen, maar ook veel meer vergroenen om de stad leefbaar te houden in hete zomers. En we zijn op de goede weg, alleen al in de wijk ’t zand is er de afgelopen jaren voor maar liefst vijf voetbalden groot aan groen aangelegd. We kunnen allemaal zien dat ook de binnenstad gestaag groen kleurt. Ga zo door en gooi er met het 013 parkenplan een flinke schep bovenop.
Ik wil graag ook benadrukken dat we als GL blij met de enige logische keuze voor binnenstedelijk bouwen, goed ook dat we gaan investeren in omgevingskwaliteit. Zoals zojuist gezegd reikt dat wat GL betreft verder dan de verschijningsvorm van gebouwen. Met de Omgevingswet die vanaf 2024 ingaat, wordt het mogelijk om eisen te stellen aan een gezonde leefomgeving. We roepen het college dan ook op met vaart de beschikbare instrumenten als klimaatscores, klimaatadaptief en energieneutraal bouwen vast te leggen in het Omgevingsplan, zodat we nog veel vaker creatieve duurzame oplossingen en groene gevels en daken gaan zien. We horen graag of het college hiertoe bereid is.
We zien ook dat binnenstedelijk bouwen soms schuurt. Dat inwoners de gemeente wijzen op de aangescherpte bomenverordening, die haar belofte nog niet waarmaakt. Het college heeft eerder toegezegd de praktische toepasbaarheid te verbeteren, met als uitgangspunt dat we er nog steeds op vooruit gaan in het klimaatbestendig maken van onze stad. We gaan het college hier aan houden, want meer woningen én meer bomen is echt wel mogelijk.
Hetzelfde geldt voor de maatschappelijke voorzieningen waar een groeiend Tilburg behoefte aan heeft, zoals scholen, zorgvoorzieningen, maar ook ruimte voor onze creatievelingen. Daarom roepen wij het college met een motie op om vaart te maken met het vergroten van het aantal betaalbare fysieke broedplaatsen, ateliers- en oefenruimten in onze stad van makers.
Voorzitter, In 2045 moeten we klimaatneutraal zijn. Goed om te zien dat duurzame energiesystemen steeds meer een volwaardige plek krijgen in de stedelijke ontwikkeling, zoals in Tilburg Zuid en Smariuskade. Ondanks dat het electriciteitsnetwerk voorlopig op slot zit, houden we vast aan het akkoord, en willen we, hoe lastig ook, versnellen naar een duidelijk tussendoel voor 2030. In oktober gaan we hierover in gesprek en we lezen dat in de nieuwe energievisie de uitvoering voorop komt te staan. We horen graag welke concrete kansen het college ziet om ondanks de netcongestie toch vooruit te komen. Groenlinks ziet ook kansen om het verduurzamen van monumentale panden te vereenvoudigen. Hiervoor dienen we een motie in.
Voorzitter, dan ga ik nu over naar ‘Tilburg kansrijk’. We zijn blij met de extra investeringen om meer aanwezig te zijn de wijken en de kansen die het Nationaal programma Leefbaarheid en Veiligheid biedt. Zoals de burgemeester het bij de raadsvergadering over zijn herbenoeming het mooi verwoordde: het mag niet uitmaken in welke wijk je wieg gestaan heeft, en ook iemand in Tilburg Noord, West of Groenewoud moet de volgende burgemeester kunnen worden. We zijn blij om te lezen dat specifiek de bestrijding van kansenongelijkheid prioriteit krijgt. Goed dat er extra jongerenwerkers komen en we de taalhuizen kunnen behouden. Kan het college toelichten hoe zij de bestrijding van kansenongelijkheid verder tot uiting wenst te laten komen? In het verlengde hiervan kondigen we alvast een motie aan om te onderzoeken waar nog kansen liggen voor het verder introduceren van het schoolontbijt.
Voorzitter, ook het omarmen van diversiteit is wat GL betreft een voorwaarde voor kansengelijkheid, goed om te zien dat dit thema in onze stad steeds meer de aandacht krijgt die het verdient.
Ook beschrijft de perspectiefnota het door de raad aangevraagde onderzoek naar het slavernijverleden, dat ons als Tilburgers opnieuw laat kijken naar onze historie als textielstad en ervoor moet zorgen dat we de stad en elkaar beter leren kennen en begrijpen.
Zo hebben we ook afgelopen weekend op 30 juni en 1 juli de verbroken ketenen van de slavernij mogen herdenken en de vrijheid mogen vieren tijdens Keti Koti. We zijn blij dat de organisaties en gemeenschappen die er jaren voor vechten om zich te mogen laten zien, steeds meer gezien worden in Tilburg. Wij danken hen voor hun inzet en bijdrage aan bewustwording. Met de afronding van het onderzoek is wat ons betreft het verhaal niet af, maar een mooie aanleiding om het gesprek en bewustwording in onze stad verder te brengen.
Ook racisme en het tegengaan van discriminatie is wat GroenLinks betreft een noodzakelijke voorwaarde voor het bestrijden van kansenongelijkheid. Zowel voor onze huidige inwoners als nieuwkomers, die was als gemeente gelukkig gastvrij blijven ontvangen. We zullen dan ook een motie indienen om samen met de stad tot een concrete aanpak te komen om discriminatie tegen te gaan. Daarbij vinden we het ook belangrijk dat dit binnen de gemeentelijke organisatie en voor het aantrekken van nieuwe medewerkers, de aandacht krijgt die het verdient. Ook als de arbeidsmarkt knelt.
En de arbeidsmarkt knelt! Ook in de zorg. De vraag naar zorg neemt al jaren toe, en met de vergrijzing wordt dat niet minder. Voor GroenLinks staat voorop dat iedereen die het nodig heeft, een beroep moet kunnen blijven doen op adequate zorg en ondersteuning. Hoe houden we als gemeente grip? Hoe behouden we voldoende mensen werkzaam in de zorg?
Voorzitter, een ander zorgpunt zijn de recente bevindingen van de commissie sociaal minimum, en het onderzoek van de Quiet Community. Mensen die rond het sociaal minimum leven, komen fors geld tekort. Als het kabinet geen maatregelen treft, krijgt deze groeiende groep de komende jaren te maken met toenemende problemen. We roepen het college op deze ontwikkelingen nauwlettend in de gaten te houden. We lopen op dit gebied als Tilburg voorop en willen graag in positie blijven.
Voorzitter we hebben zojuist stilgestaan bij een aantal zorgen. Maar er gaat gelukkig ook heel veel goed in Tilburg. We zijn heel trots op het akkoord waarbij de uitvoering echt op stoom komt en waarvan we de resultaten dagelijks zien in onze gemeente. Op sociaal gebied, in ons cultuuraanbod, in de vergroenings- en klimaat opgaven en in de openbare ruimte zetten we flinke stappen vooruit. GL ziet nu graag de levendige democratie tot bloei komen, waarin wat ons betreft ook zeker plaats is voor een burgerberaad. En laten we er samen met onze inwoners er de schouders onder zetten voor een klimaatneutraal, en sociaal verhaal voor Tilburg in 2050. Dank u wel.